پرکاری تیروئید در دوران بارداری
پرکاری تیروئید در دوران بارداری
آگاه بودن از وضعیت سلامتی خود در «دوران بارداری» به طور مداوم بسیار مهم است. در این دوران توجه به توصیه های گفته شده در زمینه ی سلامتی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به بحث پرکاری تیروئید در «دوران بارداری» پرداخته ایم.
فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم در خصوص پرکاری تیروئید گفت: در دوران بارداری جفت هورمونی به نام اچ سی جی ترشح می‌کند که به علت شباهت مولکولی که به هورمون محرکه تیروئید دارد، به گیرنده‌های تیروئید چسبیده و باعث پرکاری موقتی تیروئید در سه ماه اول بارداری می‌شود.
دکتر مژگان اسدی با بیان این مطلب ادامه داد: هورمون اچ سی جی مربوط به بافت جفت انسان است. این هورمون به مقادیر زیادی، از جفت ترشح می‌شود و اگر میزان این هورمون خیلی بالا باشد، در برخی افراد سبب ایجاد تهوع شدید در دوران بارداری می‌شود.
تأثیر برخی حاملگی بر کارکرد تیروئید
وی با بیان این مطلب تشریح کرد: افرادی که حاملگی دوقلو یا چندقلو داشته باشند یا در بارداری‌هایی که مول ایجاد می‌شود (رشد غیرطبیعی جفت در بارداری)، این مقادیر جفتی بسیار بالا می‌رود که علاوه بر ایجاد تهوع شدید، بر تیروئید فرد هم به‌طور موقت تأثیر می‌گذارد و سبب ترشح هورمون‌های تیروئید بیش از حد عادی ترشح شود.
از هر ۱۵۰۰ مادر باردار یک نفر دچار پرکاری تیروئید در بارداری می‌شود
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده غدد و متابولیسم گفت: بسیاری از مواقع جواب آزمایش زنان باردار نشان‌دهنده بالابودن سطح هورمون تیروئید است و این مسئله باعث نگرانی بسیاری از آن‌ها می‌شود، اما اگر تست‌ها درست تفسیر شوند، مشخص می‌شود که این وضعیت نرمال است و نباید هر تغییر تست تیروئیدی به معنی پرکاری تیروئید تلقی شود. از هر ۱۵۰۰ خانم باردار ممکن است یک نفر دچار پرکاری تیروئید در بارداری باشد.
پرکاری تیروئید باعث اختلالات مادرزادی در نوزاد می‌شود
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص خطراتی که پرکاری تیروئید برای جنین ایجاد می‌کند، اظهار داشت: مادری که پرکاری تیروئید دارد و تحت درمان هم قرار نگرفته است، دچار افزایش ضربان قلب می‌شود که به‌تبع آن ضربان قلب جنین هم افزایش می‌یابد. همچنین مادر به دلیل این بیماری لاغر می‌شود و خوب وزن نمی‌گیرد و درنتیجه رشد نوزاد هم کاهش می‌یابد.
این متخصص با بیان اینکه مادرانی که در این دوران دچار تپش قلب شده‌اند برای مهار آن می‌توانند از داروهایی مثل پروپانول استفاده کنند، اظهار داشت: مادران می‌توانند به‌طور موقت برای برطرف‌کردن تپش قلب از این قبیل داروها استفاده کنند تا به‌تدریج داروهای ضدتیروئید اثر کند. این داروها به‌طور مداوم استفاده نمی‌شوند؛ چراکه باعث کاهش رشد جنین می‌گردد. گریس معمولاً در ۳ ماه اول زایمان تشدید می‌شود؛ بنابراین فردی که دچار پرکاری تیروئید حاصل گریس است، بعد از زایمان هم باید تحت‌نظر باشد.
وی افزود: اگر این بیماری به‌موقع درمان نشود، باعث اختلالات مادرزادی و یا مرده‌زایی م می‌شود. بنابراین اگر تشخیص دقیقی از پرکاری تیروئید داده شد، مادر قطعاً باید درمان شود تا عوارض نه برای او و نه برای جنین ایجاد نشود.
این فوق تخصص غدد با بیان اینکه بیماری گریس یک بیماری خودایمنی است، گفت: آنتی‌بادی‌های بسیاری در این بیماری تولید می‌شوند و این آنتی‌بادی‌ها هستند که باعث پرکاری غدد تیروئید می‌شود. همچنین می‌توانند از جفت عبور کنند، روی تیروئید جنین اثر بگذارند و باعث شوند خود جنین هم آن بیماری را بگیرد.
گریس؛ شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید در دوران بارداری
وی با بیان این مطلب که شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید در دوران بارداری یک نوع بیماری خودایمنی به نام بیماری گریس است، اظهار داشت: در دوران بارداری تشخیص این عارضه دشوار است؛ چراکه برخی اقدامات مانند تشخیص تیروئید با ید رادیواکتیو را در دوران بارداری نمی‌توان انجام داد. ید رادیواکتیو برای جنین بسیار مضر است و حتی مقادیر کم آن هم می‌تواند وارد تیروئید جنین شود و آسیب‌رسان باشد؛ لذا تشخیص این عارضه در دوران بارداری فقط با یک معاینه دقیق و یک آزمایش خون معمولی تیروئید و تفسیر درست آزمایش برای مادری که پرکاری تیروئید دارد ممکن است.
اسدی در خصوص بیمارانی که از قبل بیماری گریس را داشته‌اند، بیان داشت: به‌طورمعمول سیر بیماری در طی بارداری بهبود و علایم آن کاهش می‌یابد. برای مثال اگر خانمی قبل از بارداری دارو را با دوز ۳ عدد قرص در روز استفاده کند، ممکن است در طی بارداری به یک عدد یا نصف قرص کاهش یابد. البته بعد از زایمان ممکن است بیماری عود کند.
احتمال ابتلا به پرکاری تیروئید در سه ماهه اول بارداری
وی در خصوص اهمیت تشخیص پرکاری تیروئید توسط یک فرد متخصص تأکید کرد: در حالت نرمال هر خانم بارداری در ۳ ماه اول بارداری ممکن است به درجات مختلف دچار این عارضه شود که این مورد احتیاج به درمان ندارد، ولی اگر از آزمایش‌های انجام‌شده اشتباه تفسیر شود و درمان غیرضروری برای فرد صورت گیرد، ممکن است داروی اشتباه غیرلازم برای مادر تجویز شود و بارداری را دچار خطر کند.
پرکاری تیروئید؛ یکی از علل زایمان زودرس
وی تأکید کرد: در صورت تشخیص پرکاری تیروئید در مادر، باید بلافاصله درمان آغاز شود؛ چراکه اگر پرکاری تیروئید به‌موقع درمان نشود، سبب زایمان زودرس و مسمومیت حاملگی خواهد شد و یا اگر فرد به مدت طولانی درگیر این بیماری باشد، ممکن است به عارضه طوفان تیروئیدی مبتلا شود که بسیار خطرناک است. بنابراین لازم است به‌محض تشخیص بیماری گریس، درمان صورت گیرد تا مشکلی برای مادر پیش نیاید.
